Chất xơ đang thu hút sự quan tâm trong chương trình nuôi heo con không sử dụng kháng sinh. Chúng được chia thành hai loại quan trọng: chất xơ không tan hoạt động trên đường tiêu hóa, tạo sự nhu động và tăng cường sức khỏe đường ruột. Loại thứ hai, chất xơ lên men, cung cấp chất nền cho vi khuẩn có lợi ở đoạn ruột dưới. Cả hai loại chất xơ này đều cần được bổ sung đúng hàm lượng trong chế độ ăn của heo con.

Chất xơ không tan nhưng có thể lên men

Chất xơ không tan không phản ứng với men, tuy nhiên, chúng có vai trò quan trọng riêng. Các thành phần chính của chất xơ không tan bao gồm lignin, cellulose và một số loại hemicellulose. Trái lại, chất xơ có khả năng lên men có thể dễ dàng tan trong môi trường nước ruột, nhưng mức độ tăng độ nhớt không đồng đều.

Ví dụ pectin tăng độ nhớt nhiều hơn so với hemicelluloses, nhưng lại thúc đẩy quá trình men vi khuẩn nhiều hơn. Các loại xơ khác, chẳng hạn như gums, không được xem xét ở đây vì chúng thường có hàm lượng rất thấp trong các nguyên liệu thực phẩm thông thường.

Lợi ích của chất xơ có khả năng lên men

Chất xơ có thể lên men là một yếu tố không thể thiếu trong chế độ ăn uống của heo con, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe quan trọng. Loại chất xơ này bao gồm các oligosaccharide, pectin và hemicellulose, không thể tiêu hoá bởi heo con mà lại được chuyển hóa bởi vi khuẩn đường ruột trong ruột già.

Vi khuẩn đường ruột có lợi như Bifidum và vi khuẩn sản xuất acid lactic chuyển đổi chất xơ thành các acid hữu cơ như acid butyric, propionic và lactic. Những acid này có nhiều tác dụng quan trọng. Chúng giảm pH trong ruột, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh, cung cấp năng lượng cho heo con, và đặc biệt, acid butyric hỗ trợ phục hồi tổn thương đường ruột.

Cả chất xơ lên men và chất xơ không tan đều cần thiết trong khẩu phần ăn của heo con để cải thiện sức khỏe tổng thể và sự phát triển của chúng.

Tỷ lệ chất xơ có trong vỏ đậu nành

Vỏ đậu nành, phần ngoại của hạt đậu nành thường được loại bỏ trong quá trình chiết xuất dầu đậu nành. Trước đây, vỏ đậu nành thường bị bỏ đi hoặc được sử dụng cho động vật nhai lại và heo nái mang thai như một nguồn thức ăn thay thế cám mì và các nguồn xơ đắt tiền khác.

Tuy nhiên, ngày nay, vỏ đậu nành đang nhận được sự quan tâm đặc biệt vì nó là một nguồn cung cấp chất xơ quý báu cho động vật nuôi, đặc biệt là heo con. Vỏ đậu nành chứa khoảng 70% chất xơ không tan, bao gồm hemicelluloses và celluloses. Điều đặc biệt là chúng cũng chứa một lượng đáng kể pectin, khoảng 10%, xếp thứ hai chỉ sau bột củ cải đường. Điều này làm cho vỏ đậu nành trở thành một nguồn xơ giàu pectin phù hợp cho các nguyên liệu thức ăn chăn nuôi.

Việc sử dụng vỏ đậu nành cũng có lợi thế về tính khả dụng và sự tiện lợi. So với bột củ cải đường, vỏ đậu nành có sẵn quanh năm và giá cả cạnh tranh.

Một phát triển mới trong việc sử dụng vỏ đậu nành là xử lý chúng bằng enzyme để làm tăng lượng chất xơ có thể lên men. Mặc dù quy trình chính xác vẫn là bí mật thương mại, nhưng được cho rằng hemicellulose, một thành phần quan trọng trong vỏ đậu nành, sẽ lên men nhanh hơn sau khi được xử lý. Điều này có ý nghĩa quan trọng vì hemicellulose cũng gây ra hiện tượng nhớt, điều mà ta muốn tránh trong thức ăn của động vật nuôi. Vỏ đậu nành xử lý bằng enzyme có khả năng cung cấp chất xơ thông minh hơn và hỗ trợ trong việc tạo ra các thức ăn không chứa kháng sinh.

Đặc biệt, việc sử dụng vỏ đậu nành xử lý bằng enzyme có thể giảm các chỉ số lên men protein ở ruột già của heo, cải thiện sức khỏe đường ruột tổng thể của chúng. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc tối ưu hóa chế độ ăn cho động vật nuôi và giúp cải thiện hiệu suất sản xuất.

Vỏ đậu nành và quá trình lên men protein của vi khuẩn

Trong quá trình tiêu hóa, protein thừa thường trôi vào phần trên của ruột già, nơi chúng có thể kích thích sự phát triển của vi khuẩn gây hại. Điều này không chỉ làm tăng nguy cơ bệnh tật mà còn góp phần sản xuất amoniac, một chất độc có thể gây tổn thương niêm mạc ruột.

Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng việc sử dụng vỏ đậu nành xử lý bằng enzyme giúp giảm đáng kể quá trình lên men protein của vi khuẩn. Hàm lượng acid béo mạch nhánh giảm 23%, từ 1,7% xuống 1.3%, và hàm lượng indole giảm 59%. Điều này không chỉ giúp kiểm soát protein thô dư thừa mà còn hỗ trợ xây dựng khẩu phần heo con hiện đại với tỷ lệ đậu tương cao.

Liên kết giữa acid butyric và bổ sung ZnO trong thức ăn chăn nuôi

Hiện nay, xu hướng giảm sử dụng phụ gia trong thức ăn cho động vật đang trở nên phổ biến hơn. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn đáp ứng sự yêu thích của người tiêu dùng về thực phẩm “sạch”. Thực phẩm “sạch” thường không cần sử dụng nhiều phụ gia để khắc phục tác động của các yếu tố kháng dinh dưỡng. Thay vào đó, người ta tập trung vào việc sử dụng nguyên liệu tinh chế để cải thiện sức khỏe đường ruột của động vật.

Một lựa chọn tiềm năng là sử dụng vỏ đậu nành để bổ sung acid butyric. Sự tổng hợp acid này từ vỏ đậu nành trong cơ thể động vật có thể giúp cung cấp butyric một cách hiệu quả, không làm tăng chi phí thức ăn do việc lên men chất xơ đã được tính toán.

Ngoài ra còn có thể thay thế oxit kẽm bằng chất xơ. Nếu có thể kiểm soát sự phát triển quá mức của các vi khuẩn bằng cách cân bằng lượng chất xơ phù hợp trong thức ăn, thì có thể thay thế oxit kẽm một cách hợp lý.

Với việc xử lý enzyme để tăng hàm lượng chất xơ lên men, vỏ đậu nành có thể trở thành một nguồn cung cấp chất xơ chức năng thích hợp cho thức ăn của heo con. Điều này đánh dấu một tiến bộ quan trọng trong nghiên cứu, cho phép thay thế các phương pháp kiểm soát sức khỏe đường ruột truyền thống bằng cách thân thiện hơn với vật nuôi và môi trường.